Công trình đầu mối đập Đồng Mới được xây dựng từ thời nhà Nguyễn (năm 1930), hiện nay hệ thống thủy lợi Đồng Mới đảm bảo nhiệm vụ tưới ổn định nhất của huyện Bắc Bình. Tuy nhiên tuổi thọ công trình đã quá lâu. Công trình trải qua rất nhiều lần tu sửa, lần gần nhất là năm 1988 bằng lớp vỏ bê tông cốt thép dày 15 đến 20cm. Hệ thống cửa xả cát, cửa lấy nước bị rỉ sét, hệ thống đóng mở vận hành khó khăn.
Trong những năm gần đây lưu vực hạ du sông Lũy bị lũ quét và ngập lụt các xã Phan Sơn, Sông Bình, Sông Lũy, Hồng Thái, Phan Thanh, thị trấn Lương Sơn và Chợ Lầu gây thiệt hại nặng nề về dân sinh – kinh tế. Riêng đoạn Quốc lộ 1A đoạn qua Thị trấn Lương Sơn gây ngập lụt tại nhiều điểm gây ách tắc giao thông.
Bên cạnh đó hiện nay dân cư hai bờ phát triển, nhu cầu đi lại của nhân dân cao. Do hệ thống giao thông qua lại hai bờ chưa được đầu tư đúng mức nên hàng ngày người dân đi lại trên mặt đập rất nguy hiểm đến tính mạng. Việc kết hợp xây dựng cầu giao thông qua công trình nhằm phát triển giao thông tạo điều kiện thuận lợi cho dân cư 2 bờ sông Lũy giao lưu phát triển là hết sức cần thiết và có ý nghĩa thiết thực.
Vì vậy, việc cải tạo nâng cấp nhằm tăng tính ổn định và tuổi thọ công trình kết hợp tăng khả năng tháo lũ qua đập Đồng Mới để giảm mực nước thượng lưu đập khi có lũ quét nhằm hạn chế ngập lụt Quốc lộ 1A và thượng lưu công trình, đồng thời vẫn đảm bảo cao trình tưới tự chảy cho khu tưới Đồng Mới là hoàn toàn cần thiết.
Trước tình trạng cấp thiết nêu trên, Chủ đầu tư là Sở Nông nghiệp và PTNT Bình Thuận giao cho Ban QLDA tưới Phan Rí-Phan Thiết làm đại diện chủ đầu tư và Viện Khoa học Thủy lợi miền Trung và Tây Nguyên là đơn vị tư vấn thực hiện gói thầu Khảo sát, lập dự án đầu tư. Với mục tiêu, nhiệm vụ chính sau:
- Cải tạo, nâng cấp đập Đồng Mới để đảm bảo bền vững, lâu dài nhiệm vụ tưới của công trình, cụ thể phục vụ tưới cho 1.200ha đất nông nghiệp.
- Tăng khả năng thoát lũ vào mùa mưa để giảm thiểu tình trạng ngập lụt chia cắt giao thông trên QL1A và thượng lưu.
- Xây dựng cầu giao thông qua công trình để đảm bảo giao thông bộ qua 2 bờ sông được thông suốt nhằm phát triển kinh tế xã hội trong khu vực.
* Quy mô của dự án:
+ Đập tràn: bằng bê tông cốt thép M250, dạng đập đỉnh rộng nối tiếp với phần đập tràn cũ bằng bê tông M150 độn 20% đá hộc, cao trình ngưỡng +19.95m, dài 34,85m (bờ phải dài 14m, bờ trái dài 20,85m);
+ Cống hở: bằng bê tông cốt thép M300, gồm 5 khoang, mỗi khoang rộng 20,85m (bề rộng thông nước 20,55m), điều tiết nước bằng cửa van clape, đóng mở cửa van bằng xylanh thủy lực, vật liệu cửa van bằng thép Q345, cao trình ngưỡng cống +17.45, cao trình đỉnh trụ pin +20.45, cao trình đỉnh cửa van +19.95;
+ Kè thượng lưu bờ trái : Bờ kè dài 20m; đáy chân khay ở cao trình +15.55, kết cấu BTCT M300; mái kè m=1.00 kết cấu bằng BTCT đổ tại chỗ, dày 20cm.
+ Kè hạ lưu bờ trái : Dài 15m; Kết cấu dạng tường đứng bằng BTCT M300 đổ tại chỗ; cao trình đáy kè +15,55m; cao trình đỉnh kè + 18,50m; đỉnh kè có lan can bảo vệ;
+ Tường chắn đập cũ thượng lưu bờ trái: Dài 8m; Kết cấu dạng tường đứng bằng BTCT M300 đổ tại chỗ; cao trình đáy +15,05m; cao trình đỉnh tường + 19,95m;
+ Tường chắn đập cũ thượng lưu bờ phải: Dài 8m; Kết cấu dạng tường đứng bằng BTCT M300 đổ tại chỗ; cao trình đáy +15,05m; cao trình đỉnh tường + 19,95m;
+ Cầu giao thông qua công trình: bằng dầm BTCT dự ứng lực nhịp 22m, toàn bộ cầu dài 198,45m, chiều rộng thông xe 6,2m, tổng chiều rộng 7m, tải trọng xe qua cầu 0.65HL93 (H13); mặt cầu bằng BTCT M300 dày 25cm; Bố trí đèn cao áp chiếu sáng cao 7m.
+ Đường quản lý: Bờ phải: nâng cấp đoạn đường từ mố cầu bờ phải ra phía quốc lộ 1A dài 70m và một đoạn đường nhánh dài 29m, rộng 6,2m, mặt đường bằng Bê tông M200 dày 20cm, nền đường cấp phối đá dăm dày 20cm; Bờ trái: nối tiếp từ mố cầu ra 35m, nối tiếp vào đường bờ tả, đường rộng 6,2m, mặt đường bằng Bê tông M200 dày 20cm, nền đường cấp phối đá dăm dày 20cm.
+ Đường bờ tả: nối tiếp với đường quản lý bờ trái, cải tạo nâng cấp tuyến đường mòn thành đường giao thông cấp VI, tổng chiều dài 4,7km, kết cấu mặt đường bê tông M200 dày 20cm, nền đường cấp phối đá dăm dày 20cm, kích thước mặt đường 3,5+2x1,25m, trên tuyến đường bố trí 1 cống qua đường BTCT 200x100cm.
+ Sửa chữa cửa lấy nước vào kênh chính: thay thế cửa và máy đóng mở, sửa chữa khe cửa, sân trước cửa lấy nước.
+ Nhà quản lý: Sử dụng lại nhà quản lý hiện có tại bờ phải công trình, lắp đặt thêm các thiết bị để quan trắc và vận hành công trình.
+ Hệ thống điện: gồm có những hạng mục sau:
· Máy biến áp 150KVA.
· Máy phát điện dự phòng có công suất 100 KVA
+ Hệ thống quan trắc phục vụ điều khiển vận hành và bảo vệ công trình.
* Tổng mức đầu tư: 107,695 tỷ đồng
* Dự án do Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển công nghệ thủy lợi thuộc Viện Khoa học Thủy lợi miền Trung và Tây Nguyên khảo sát, lập dự án đầu tư.
Hình 1: Mặt bằng hiện trạng đập Đồng Mới
Hình 2: Hình ảnh nhân dân qua lại vào mùa mưa lũ trên đập Đồng Mới
|